مالیات تصاعدی و نابرابری درآمدی: مطالعه موردی تعدادی منتخب از کشورهای دارای رانت منابع طبیعی و OECD

هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر ساختار تصاعدی سیستم مالیات بر درآمد بر نابرابری درآمدی است. برای این منظور با استفاده از داده­های مالیات تصاعدی پتر و دانکن(2008) سه مدل پانل دیتا برای تعداد منتخبی از کشورهای دارای رانت منابع طبیعی و کشورهایOECD  برآورد شده است. نتایج نشان می­دهد اگرچه مالیات­های تصاعدی، نابرابری در درآمد مشاهده شده را کاهش می­دهند اما بر نابرابری در درآمد واقعی تأثیر کمتری داشته و در کشورهای با نظم و قانون ضعیف و دارای بخش غیررسمی بزرگ حتی ممکن است نابرابری واقعی را افزایش دهند. رانت منابع طبیعی و تورم نیز از عوامل مهم مؤثر بر نابرابری هستند. بر اساس نتایج حاصل، تصاعدی کردن ساختار مالیاتی و افزایش بالاترین نرخ­های مالیات لزوماً باعث کاهش نابرابری نخواهد شد، بلکه در شرایط وجود اقتصاد زیرزمینی و نهادهای ضعیف، مالیات­های تصاعدی حتی ممکن است وضعیت نابرابری را بدتر کنند. بنابراین توصیه می­شود برای کاهش نابرابری به گسترش پایه‌های مالیاتی، تثبیت اقتصاد کلان، مدیریت بهینه هزینه‌کرد درآمدهای نفتی توجه ویژه‌ای شود.